TAARIIKH NOLOLEEDKII XUJJATUL ISLAAM AL-IMAAM ABUU XAAMID AL-QASAALI [Qeybta 7aad]

Imaam Taajuddiin Alsubki wuxuu kaloo ku xusay kitaabkiisa dhabaqaadka arin kamid ah karaamaadka Imaam Abuu Xaamid. Wuxuu yiri; Imaamka wuxuu u baxay inuu jihaad kala qeyb galo suldaanka dhulka Maqrib Suldaan Yuusuf Ibnu Tashfiin, laakiin isagoo safar usii ah dhulkaas ayaa Imaamka loo sheegay in Yuusuf uu geeriyooday, dabadeedna Imaamka wuxuu kusoo laabtay Duus. Si kastaba ha ahaatee, Suldaan Yuusuf Ibnu Tashfiin oo ahaa nin Saalix ah markuu geeriyooday waxaa xukunkii Maqrib qabsaday wiilkiisa Suldaan Cali Ibnu Yuusuf Ibnu Tashfiin oo taariikhyahannadu ey ku tilmaamaan inuu ahaa nin xun oo si gaar ah cadaawad ugu qaaday Imaam Qasaali. Cali wuxuu bilaabay inuu dadka caamada ah uu ku amro ineysan akhrisan kutubta Imaam Qasaali, wuxuu ku oran jiray kitaabada Qasaali waxaa ku jirta (zandaqah) gaalnimo qarsoon, dhallanrog diin iyo xalaaleysi wax Alle xaraamtimeeyay. Akhriste, intaanan qisada dhammeystirin waayadaan aan noolnahay ma aragtay dad sidaas u dhaqma? Ma aragtay qaar culumo sheeganaya oo magaca diinta inteey ku hadlaan culumo kale oo muslimiin ah yiraahda hebel iyo hebel waa (zanaadiqah) gaalo qarsoon, oo waxay wadaan waa dhallanrog diin iyo xalaaleysi wax Alle xaraamtimeeyay? Haddey jawaabtaada tahay haa, haddaba waxaad ogaataa in qaar culumo sheeganaya ey culumo kale gaaleysiiyaan wax cusb ma’aha – Imaam Qasaali oo xilligiisii ugu aqoon, karaamo iyo Alle ka cabsi badnaa waa la gaaleysiiyay waxaana lagu shaabadeeyay inuu wado dhallanrog diin. Wax kale laguma maagin ee waxay aheyd hinaas laga hinaasay fadliga Eebe siiyay, kuwa maanta culumada gaaleysiinaya cudurkaas hinaaska uunbaa haya. Eeba wuxuu Quraanka ku yiri:
أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَىٰ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِه

“ma waxay dadka ku xaasidi wixii Alle siiyay oo fadligiisa ah”.

 

Yeelkadeedee, gabankii Cali Yuusuf ahaa wuxuu amray in lasoo uruuriyo kitaabada Abuu Xaamid deedna la gubo. Imaam Alsubki wuxuu yiri; markii kutubta Abuu Xaamid la gubay, Suldaan Cali Yuusuf wuxuu galay dhibaatooyin is daba joog ah, hal maalin ma nasan ilaa markii danbe uu waayay suldaanimadiisa, waxaas oo dhan waxay ugu wacnaayeen dulmiga uu ugeystay Waliga Ilaaheey Al-imaam Abuu Xaamid Alqasaali. Karaamaadka Imaam Qasaali wey farabadan yihiin, qaar hore iyo kuwa danbaba, Ustaad Maxamuud Cabdixaliin oo kamid ahaa ducaadii Ikhwaanul Muslimiinka Masar wuxuu buugiisa ‘Taariikhul Dacwah’ kusoo guuray qiso dhab ah oo ku dhacday nin dhalinyaro ah oo jamaacada katirsanaa deedna Islaanimada ka baxay. Ustaad Maxmuud wuxuu yiri; ninkaan dhalinyarada ah wuxuu kamid ahaa ardayda Imaam Xasanul Bannaa. Ninkii dhalinyarada ahaa wuxuu bilaabay inuu soo xaadiri waayo duruustii Imaamka bixin jiray. Deedna Imaam Albannaa ayaa dadka weydiiyay, war hebel ma aragteen maxaa ku dhacay? Imaamka waxaa loogu jawaabay hebel wuu gaaloobay oo wuxuu noqday Kirishtaan.

 


Imaamka arinta waxay ku noqotay waxaan la fileyn, sababtoo ah ninka dhalinyarada ah wuxuu ahaa nin aad u cabsi Alle iyo cibaado badan. Imaamka wuxuu dalbaday in xaaladda ninkaas lasoo ogaado. Iyadoo xaalku sidaas yahay, ayaa ninkii dhalinyarada ahaa kusoo laabtay golihii Imaam Xasanul Bannaa – wuxuuna ka sheekeeyay waxa ku kalifay inuu Kirishtaan noqdo. Wuxuu yiri; waxaan jeclaaday gabadh kirishtaan ah oo meel isbitaal ah shaqeenaysay, waxaan ka dalbaday inaan guursado, deedna waxay igu tiri; isma gayno oo Muslim baad tahay aniganna waxaan ahay Kirishtaan. Wuxuu yiri; waxaan ku iri, sidaad mooday ma’aha oo annaga Muslimiinta ah diinteena wey noo ogoshahay inaan guursano ehlu kitaabka (yuhuud iyo kirshtaan). Waxay tiri; hadal iyo dhammaantiis haddaad i jeceshahay diintayda soo gal deedna waan ku guursan. Wuxuu yiri; jeceyl indho la’aan ah ayaa i waday waxaan qaatay diinta Kirishtaanka, markii tii aan jeclaa aan u sheegay waxay igu tiri; ma rumeysni warkaas oo waxaad u sameynaysaa inaa i heshid – ee ninyahoow hadduu jeceylka dhab kaa yahay Kaniisadda khaadim ka noqo oo dadkoo dhan haku arkeen. Ninkii wuxuu yiri; aroor arooryada kamid ah waxaan iska xaadiriyay Kaniisad weyn oo magaalada bartankeeda ku tiil, waxaana is qoray inaan ahay nin naftiisa u hibeeyay inuu kaniisadda ka khidmeeyo. Isagoo hadalkiisa sii wata wuxuu yiri; habeen habeenada kamid ah ayaan waxaan riyo ku arkay nebi Muxammad SCW oo midigtiisa uu fadhiyo nin aan u aqoonsaday inuu ahaa nebi Musse CS, waxaana bidixdiisa fadhiyay nin aan u aqoonsaday inuu ahaa nebi Ciise CS.

Comments

Popular posts from this blog

THE AL-NOOR MOSQUE MASSACRE: THE NEW CRUSADERS OF THE WEST?

XIRIIRKA KA DHEXEEYA AFKA CARABIGA IYO CAQLIGA

Why defeating terrorists in Somalia is proving to be tricky and taking longer than anticipated?